Tereré - nasz sposób na upały!
Nie ma to jak rozgrzać ciało i pobudzić umysł gorącym naparem z ulubionej yerby. Co jednak, gdy słońce przygrzewa coraz mocniej, a nasz strudzony upałami organizm prosi o energetyzujące orzeźwienie? Dla mateistów odpowiedź jest tylko jedna: tereré, czyli yerba mate na zimno.
Spis treści:
- Tereré break czyli czas na yerba mate na zimno!
- Jak to działa? Jak zrobić terere?
- Alternatywne sposoby na yerba mate terere
- Jakie yerba mate są najlepsze do tereré? Warto stawiać na sprawdzone opcje
Egzotycznie brzmiący termin pochodzi z języka plemienia Guarani, odkrywców, a zarazem pierwszych smakoszy yerby. Słowo jest onomatopeją imitującą dźwięk “wysysania” ostatnich kilku łyków napoju. Zwyczaj picia tereré zakorzenił się wśród europejskich osadników i do dziś stanowi alternatywę dla parzonej mate. Największą popularnością cieszy się w niektórych prowincjach Argentyny i Brazylii oraz w Paragwaju. Latynosi najchętniej raczą się mate na zimno, która orzeźwia ich w upalne dni. W tej części Ameryki Południowej panuje duszny, tropikalny klimat, a temperatury w porze letniej osiągają nawet 45 °C! Yerba mate z lodem to jedyne wybawienie w taki skwar!
Tereré break czyli czas na yerba mate na zimno!
Największymi miłośnikami yerba mate przyrządzanej na zimno są Paragwajczycy. Tradycja picia tereré jest tak głęboko zakorzeniona w ich świadomości, że w 2020 r. została wpisana na światową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. W każdą ostatnią sobotę lutego obchodzony jest Dzień Tereré. Tereré to oficjalny, narodowy napój w Paragwaju. Mieszkańcy tego kraju piją yerba mate zalaną zimną wodą rano i w ciągu dnia - nie tylko po to, aby się rozbudzić, ale przede wszystkim po to, aby ochłodzić organizm podczas upału i spotkać się z przyjaciółmi. W ciągu dnia słońce pali tak mocno, a powietrze jest tak duszne, że lodowata yerba mate jest jedynym wybawieniem i ratunkiem. W Paragwaju słynne jest określenie „tereré break”, funkcjonujące podobnie do określeń „coffee break” czy „tea time”, które znane są w innych częściach świata. Paragwajczycy, robiąc przerwę w pracy, spotykają się ze znajomymi lub nawiązują nowe znajomości. Piją wspólnie zimną yerba mate, spożywając ją wprost z tzw. guampy. To nic innego jak specjalne naczynie tradycyjnie wykonane z krowiego albo bawolego rogu lub... kopyta. Współcześnie, na rynku dostępne są też jednak wersje drewniane i ceramiczne. Często pięknie zdobione, obite skórą, wyposażone w wygodny uchwyt. W tradycji i kulturze picia tereré ważne jest także posiadanie odpowiedniego termosu. Paragwajczycy prawie się nie rozstają z dużymi termosami, przewieszonymi przez ramię. Bogato zdobione, z szerokim wlotem, przez który można bez problemu wrzucić kostki lodu i zioła lub kawałki owoców, a następnie zabrać do pracy, szkoły, na spacer czy w podróż. W Paragwaju yerba mate na zimno piją wszyscy - starsi i młodsi. Nie jest niczym nadzwyczajnym widok studentów spieszących się na uczelnię, z guampą w dłoni lub z przewieszonym przez ramię termosem. Co chwilę spotyka się grupy ludzi, znajomych, którzy rozmawiają, cieszą się i piją wspólnie tereré. Piękna tradycja!
Jak to działa? Jak zrobić terere?
Jak zrobić yerba mate na zimno? To proste! Susz ostrokrzewu uwalnia swoje pobudzające właściwości pod wpływem ciepłej, ale też i lodowatej wody. Nawet w zimnej wersji yerba mate uwalnia kofeinę, która dodaje energii na cały dzień. Pamiętaj jednak - nigdy nie używaj do przygotowania tereré wody w temperaturze pokojowej - ostrokrzew nie uwolni wtedy swoich właściwości! Temperatura wody do terere powinna wynosić około 1-5 °C. Proces przygotowania tereré jest analogiczny do parzenia klasycznego naparu. Należy przy tym pamiętać, że yerba na zimno nasiąka nieco dłużej. Zanim weźmiesz pierwszego łyka, najlepiej odstaw matero na około 5-10 minut. Cierpliwość popłaca, smak będzie bardziej wyrazisty i pełny. By wzmocnić uczucie orzeźwienia i dłużej cieszyć się zimną temperaturą napoju, możesz dorzucić kilka kostek lodu. Do przyrządzenia tereré nada się każdy rodzaj suszu. Wszystko zależy tutaj od twojego gustu. Warto jednak pokusić się o jakieś autorskie urozmaicenia, wszak jedyne ograniczenie to wyobraźnia. Tradycyjnie, Indianie Guarani pili tereré z dodatkiem ziołowych mieszanek, przede wszystkim bazując na mięcie. W krajach Ameryki Łacińskiej popularne są „yuyos”, czyli świeżo zebrane zioła, które po zgnieceniu w moździerzu dodaje się do tereré. Mieszankę z dodatkiem ziół pije się profilaktycznie - przed bólem żołądka lub głowy. Popularne zioła to mięta, szałwia, boldo czy burrito. Mamy pełną dowolność jeśli chodzi o dodatki do tereré. Z doświadczenia wiemy, że szczególnie dobrze w parze z lodowatą yerba mate sprawdzają się kawałki cytrusów, owoców leśnych tudzież dzika róża. Świetnie sprawdza się też mocno orzeźwiający arbuz, czy kawałki słodziutkiej, soczystej brzoskwini. Polecamy plasterki nektarynki czy kawałki świeżych truskawek. Można też zupełnie „zaszaleć” i całkowicie odmienić charakter napoju. Ostatnio na przykład słyszeliśmy o zalewaniu suszu zmrożonym sokiem pomarańczowym lub zimnym, niskoprocentowym piwem. Podobno efekt jest niesamowity!
Alternatywne sposoby na yerba mate terere
W podstawowej wersji do przygotowania tereré używa się lodowatej wody. Dla lepszego efektu, można dodać do niej kilka kostek lodu, a dla urozmaicenia - dodatki w postaci ziół czy owoców. Ale czemu właściwie ograniczać się tylko do zimnej wody? A może tak dodać do yerba mate zmrożonego soku albo lodowatego piwa? Jak przygotować terere w alternatywny sposób?
Mate ruso. Słodsza wersja tereré
W pierwszej połowie ubiegłego wieku w Paragwaju osiedlili się emigranci - ukraińscy żołnierze. Południowoamerykański kraj stał się dla nich nowym domem, ale - przyzwyczajeni do chłodniejszego klimatu - bardzo źle znosili wysokie temperatury. Jednocześnie, nie odpowiadał im smak chłodzącego organizm napoju, który z radością pili rodowici mieszkańcy Paragwaju. Przybysze zza oceanu wymyślili więc sposób, dzięki któremu mniej czuli smak gorzkiej yerba mate pijąc tereré - susz zaczęli zalewać zmrożonym sokiem owocowym. Zwykle używali soku limonkowego lub pomarańczowego.
Yerba mate i alkohol? Czemu nie!
Innym, dość nietypowym pomysłem na urozmaicenie smaku lodowatego tereré jest zalanie suszu yerba mate nie wodą, ale zimnym piwem. W upalny dzień najlepiej sprawdzi się w tym przypadku słodki i lekki radler. Yerba mate z piwem w krajach Ameryki Południowej nazywa się „yerba mate cerveza”.
Tereré cold brew
To świetny sposób na przygotowanie tereré, jeśli nie masz bombilli i matero. Potrzebujesz za to french pressu. Około 10 g yerba mate zalej lodowatą wodą we french pressie. Zamiast wody możesz równie dobrze użyć zmrożonego soku czy przygotowanej wcześniej schłodzonej lemoniady. Odczekaj 5-10 minut aż listki ostrokrzewu uwolnią swoje właściwości. Załóż tłok z sitkiem i przeciśnij powoli, oddzielając fusy od napoju. Do szklanki lub kubka wsyp kilka kostek lodu i opcjonalnie kawałki świeżych owoców. Zalej je zimną yerba mate. Gotowe!
Jakie yerba mate są najlepsze do tereré? Warto stawiać na sprawdzone opcje
Pamiętajmy, że dodatki, które smakują nam w gorącym naparze, nie zawsze będą równie dobre na zimno. Warto zaufać sprawdzonym kombinacjom. Sporo znanych producentów oferuje gotowe mieszanki dedykowane właśnie tereré. Jaka yerba jest najlepsza do terere? Szczególnie cenimy produkty CBSe w wersjach z owocami leśnymi i tropikalnymi. Naprawdę przyzwoicie wypada też „Selecta Limon y Cedron”. Świetnie sprawdzają się też produkty Verde Mate. Chociaż to stosunkowo młoda marka, w krótkim czasie zdążyli zdobyć szerokie grono fanów i sporo namieszać na naszym mateistycznym podwórku. Wśród wielu oferowanych przez nich mieszanek z dodatkami, znajdziemy też zestaw dedykowany właśnie tereré. Kompozycja z jagodami goji, trawą cytrynową, kostkami ananasa i skórką pomarańczy to strzał w dziesiątkę. Cytrusowy aromat idealnie współgra z delikatną słodyczą, wprowadzając w stan błogiej rześkości. Co ważne, mieszanka nie traci swoich właściwości nawet po kilku zalaniach. Krótko mówiąc - warto!
Źródła informacji:
- M. Hebblethwaite, Paraguay. The Bradt Travel Guide, 2014, s. 26.
- Wikipedia.org:
